Atalık tohum ile ürettiğimiz kınalı bamyaların tohumudur. Ülkemizde bamya üretiminin çok büyük bölümü hibrit veya ithal tohumlar ile yapılmaktadır. Bu sebeple yerli bamya tohumu üretimi oldukça önem kazandı. Yerli bamya tohumu diğer atalık tohumlar gibi nesli tükenmek üzeredir. Köylülerin yerli tohumlar ile üretim yapmaması, bilinçli köylülerin üretimi bırakması gibi sebeplerden dolayı yerli bamya tohumunu kimse kullanmaz oldu. Bu sebeple çok az miktarda köylü ile yerli bamya üretimi devam etmektedir.
Atalık bamya tohumunun neslini kurtardık
1990’lı yıllardan sonra ülkemizde köyden şehre göç inanılmaz arttı. Özellikle 2000’li yıllarda köyde yaşayan genç kalmadı diyebiliriz. Bilinçli üreticiler öldü veya üretim yapamaz hale geldiler. Aynı durum bizim köyümüz içinde gerçekleşti. Köylüler üretimi bıraktığı için bamya üretilmez mi oldu. Tabiki hayır.
Çok büyük üreticiler binlerce dönüm arazilere ekim yapmaya başladılar. Yüzlerce köylünün yaptığı üretimi, bir kişi yapabilir hale geldi. Tarımın endüstriyel olması, büyük makinelerin devreye girmesi tabiki güzeldir. Ancak büyük üretim ve endüstriyel üretimler yerli tohumlar ile yapılması mümkün değil. Hastalık kontrolleri, ilaç kullanımları, gübremeler gibi bütün işlemler yerli tohuma uygun değildir. Bu sebeple bütün üretimler hibrit tohum ve ithal tohumlara yöneldi.
Üretim yapmayan üreticilerin elinde bamya tohumları tabiki kalmadı. 2000’li yıllarda bu durumu farkettiğimizde tek tek her köyü gezdik. Yüzlerce köylünün elinde 1 adet bile atalık tohum kalmamıştı. Artık köylüler kendi yedikleri sebzelerin tohumlarını para ile alır hale gelmişlerdi.
Köyümüzde bulunan birkaç üretici ile elimizde bulunan yerli bamya tohumları ile üretime başladık. Köyümüz topraklarında daha önce kimyasal işlem yapılmadığı için, atalık tohum bamyaları çok rahat bir şekilde üretebildik. Günümüze ulaştığımızda Karaot Köyü ve çevre köylerde yüzlerce üretici tarafından bamya üretimi yapılmaktadır. Sadece bizim bölgemizde milyonlarca bamya tohumuna ulaştık. Enazından topraklarımıza ait kınalı bamyaları kaybetmedik ve bir sonraki nesillere aktarabileceğiz.
Bamya tohumu üretimini nasıl yapıyoruz
Nisan ayında bamya tohumlarını toprağa ekiyoruz. Bütün yaz boyunca bamya alıyoruz. Tarlada belirlemiş olduğumuz en iyi ırk bamyaları toplamıyoruz ve tohumluk olarak bırakıyoruz. Toplamadığımız bamyalar yaklaşık 1 ay boyunca dalında kuruyor. Bamyanın iç kısmında bulunan çekirdekler kuruyor ve tohum haline geliyor. Sonrasında bamyaları bıçak yardımı ile kesiyoruz ve evlerimize getiriyoruz. Kurumuş olan bamyaların iç kısımlarını açıyoruz. İçinde bulunan tohumları alıyoruz.
Tohum alımında dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var. İçinde bulunan bütün çekirdekler kaliteli tohum olmuyor. İçinden koyu yeşil renkte olan tohumlar kalitelidir, kahverengi olan tohumlar kalitesizdir. Bu yüzden koyu yeşil renkte olanları seçmelisiniz.
Yerli Bamya tohumu nasıl kullanılır
Bamyanın tohumu inanılmaz faydalıdır. İlaç sektöründe uzun yıllardır kullanılmıştır. Eklem ağrıları, kireçlenmeler, sıvı kayıpları, kemiklerin güçlenmesi, vücut direncinin artması gibi birçok konuda şifa olmaktadır.
Ancak bamya tohumundan fayda elde edebilmek için hakiki bamya tohumu olması gerekir. İlaçsız üretilmiş olması çok önemlidir. Bu sebeple atalık tohumlar çok fazla önem kazanmaktadır.
Bamya tohumlarını günde 11 adet aç karnına tüketmek önerilmiştir. Bamya tohumu bir miktar sertdir. Ayrıca tohumun kokusu bazı kişilerin hoşuna gitmiyor. Bu sebeple bamya tohumunu ezerek tüketebilirsiniz. Eğer kokusundan rahatsız oluyorsanız bal, pekmez gibi ürünlerin içerisine karıştırarak tüketebilirsiniz.
Bamya üretimi nasıl yapılır
Yerli bamya üretimi yapmak için toprağınızda son 3 yıl içerisinde kimyasal gübre, ilaç kullanılmamış olması gerekir. Çünkü modern ilaçlar hibrit tohumlara uygundur. Yerli tohumlara zarar veriyor. Buyüzden toprağın kendini temizlemesi gerekiyor.
Eğer toprağınız ilaçsızsa bamya ekimi yapabilirsiniz. Nisan ayında yerli bamya tohumu alacaksınız. 1 dönüm arazi için 1,250gr bamya tohumu almalısınız. Bamya tohumlarını makine veya el ile ekebilirsiniz.
Ekim yapmadan önce toprağı tavlı hale getirmelisiniz. 2-3 defa toprağı sürmelisiniz. Derin toprak sürümü en az 1 defa yapmak iyi olur. İlerleyen dönemlerde yabancı otlar ile çok uğraşacaksınız. Bu yüzden ekim yapmadan önce yabancı otlardan elinizden geldiğince arındırmaya çalışın.
Toprağın 5cm civarında alt kısmına bamya tohumlarının ekimini yapın. Can suyu vermenize gerek yok. Hatta can suyu vermeyin. Yaklaşık 20 gün içerisinde bamya toprağın üstüne çıkmaya başlar. Tohumu bıraktıktan 45-50 gün sonra ilk verimi almaya başlarsınız ve yaklaşık 3,5 ay boyunca aralıksız verim almaya devam edersiniz.
Köyümüzde bulunan ve üretimini yaptığımız yerli bamya tohumlarını 2020 yılı itibariyle ilk defa satışa çıkardık. Daha öncesinde ücretsiz dağıtımını yapıyorduk. Ancak köylülerimizin daha fazla üretim yapması ve bamya tohumu üretiminin devamlılığı için satış yapmaya karar verdik.
İsterseniz Karaot Köyü’ne gelerek bamya tohumu satın alabilirsiniz veya whatsapp üzerinden bize yazabilirsiniz. Kargo ile gönderebiliriz. İşlerimizin yoğunluğu sebebiyle telefona herzaman bakamıyoruz. Bu sebeple bize yazarsanız çok daha iyi iletişim kurabiliriz.
Ayrıca youtube kanalımızı takip edebilirsiniz.
KARAOT KÖYÜ GELENEKSEL ÜRÜNLERİ sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
Bamya tohumunun zamanla yok oluş hikayesini maalesef üzülerek okudum.. Yeniden ata tohumlarının üretime geçmesi son derece güzel bir haber.. Emeği geçen herkese sonsuz teşekkürler…
Hakan Girit